انواع بیماری های قلبی
بیماری های قلبی
یکی از خطرناکترین انواع بیماریها، بیماریهای قلبی است؛ زیرا قلب از ارگانهای حیاتی بدن است که خونرسانی به تمام اندامها را بر عهده دارد و توسط این خونرسانی، مواد غذایی واکسیژن را به بافتها رسانده و مواد دفعی و دیاکسید کربن را از آنها دور میکند. همچنین گردش خون صحیح، که در نتیجه کارکرد درست قلب ایجاد میشود، به جابهجایی موادی همچون هورمونها ویا سلولها در خون کمک میکند. از آنجایی که مشکلات قلبی میتوانند بر روی سلامت کل بدن تاثیر بگذارند، به همین دلیل باید با علائم ایجاد آنها برای تشخیص مشکلات قلبی آشنا باشید.
انواع بیماری های قلبی
واژه بیماری قلبی معمولا برای اشاره به حمله قلبی اشاره میشود، با اینحال بیماری قلبی شامل سایر بیماریهای قلب از جمله بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی، سکته قلبی، آریتمی قلبی و کاردیومیوپاتی میباشد. در ادامه به توضیح این بیماری های قلبی و نشانههای آنها میپردازیم.
حمله قلبی
حمله قلبی و یا سکته قلبی زمانی رخ میدهد که یکی از عروق کرونر (معمولا توسط لخته خون) بسته میشود. این حمله باعث کمبود و یا فقدان خون در بخشی از قلب میشود. کمبود خون و یا فقدان میتواند باعث مرگ آن بخش از قلب شود. این بیماری یکی از انواع شایع بیماری قلبی در آمریکا بوده و سالانه حدود یک میلیون حمله قلبی در این کشور رخ میدهد.
علائم هشدار دهنده حمله قلبی شامل موارد زیر است:
درد قفسه سینه
درد در پشت، دستها، گردن و یا فک شما
تنگی نفس
تهوع یا استفراغ
تپش قلب سریع و یا نامنظم
سایر نشانهها از جمله، خستگی، اضطراب، سوء هاضمه و یا سوزش معده
در حمله قلبی بیشتر افراد معمولا یک یا دوتا از نشانههای زیر را حس میکنند. نشانههای حمله قلبی در بعضی از خانم ها ممکن است متفاوت با آقایان باشد، این نشانه ها میتواند شامل سوزش معده، تپش قلب نامنظم، صرفه و یا ازدست دادن اشتها باشد. نادیده گرفتن نشانههای بیماری قلبی باعث بتاخیر افتادن درمان و درنتیجه صدمه بیشتر به بافت قلب میشود. اگر شما دچار حمله قلبی شدید سریعا با اورژانس تماس بگیرید و خودتان بصورت عادی سعی به مراجعه به پزشک و یا بیمارستان نکنید، چرا که پرسنل اورژانس میتوانند، درمانهای اولیه را روی شما اعمال کنند. بتاخیر انداختن درمان میتواند باعث آسیب بیشتر به قلب و یا حتی مرگ شود.
بیماری عروق کرونر
در این بیماری، عروق کرونر که مواد غذایی، اکسیژن و خون را به ماهیچه قلب میرسانند، معمولا بخاطر جمع شدن کلسترول در آنها، بیمار شده و یا آسیب میبینند، این لایههای کلسترولی باعث نازک شدن رگ ها و در نتیجه نرسیدن خون و اکسیژن کافی به قلب میشود. بیماری عروق کرونر میتواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد.
آریتمی (Arrhythmia)
آریتمی قلبی یعنی تپش نامنظم قلب، آرتیمی بمعنی مشکل در ریتم تپش قلب (heart-rhythm) میباشد. این بیماری زمانیکه پالس ها لکتریکی که ضربان قلب را تنظیم میکنند، بهم ریخته و درست عمل نمیکنند، رخ میدهد. انواع ریتمی یا تپش نامنظم قلب شامل:
تاکی کاردی (Tachycardia)، یعنی زمانیکه قلب بسیار سریع میتپد.
باردی کاردی (Bradycardia)، یعنی زمانیکه قلب خیلی آرام میتپد.
فیبریلاسیون (Fibrillation) زمانی است که ضربان قلب نامنظم است.
تپش نامنظم قلب معمول بوده و اکثر ما آن را حس تجربه میکنیم، اما اگر این تپش خیلی متفاوت با تپش همیشگی بوده و یا بدلیل آسیب دیدگی و یا ضعف قلب باشد، باید جدی گرفته شود. تپش نامنظم قلب میتواند مرگآور باشد. زمانیکه این تپش نامنظم طولانی مدت شده و یا باعث درد قفسه سینه شود، باید سریعا به بیمارستان مراجعه کرد.
کاردیومیوپاتی (Cardiomyopathy)
بیماری کاردیومیوپاتی، باعث تغییرات در ماهیچه قلب شده و این تغییرات توانایی قلب در پمپاژ خون را کاهش میدهد. سایر بیماریها از جمله فشار خون بالا و یا بیماری دریچه قلب همراه با کاردیومیوپاتی رخ دهد.
نارسایی قلبی (Heart Failure)
نارسایی قلبی که به آن نارسایی احتقانی قلب نیز میگویند، زمانی رخ میدهد که قلب نتواند بطور موثر و کارا خون را در بدن پمپاژ کند، در این بیماری طرف چپ و یا راست و یا هر دو طرف بدن تحت تاثیر قرار میگیرد. فشارخون بالا و یا بیماری عروق کرونر میتواند باعث ابتلا به این بیماری شود.
نقص مادرزادی قلب (Congenital Heart Defect)
بیماری و یا نقص مادرزادی قلب واژهای برای معرفی نقص هایی مادرزادی است، که بر عملکرد قلب تاثیر میگزارد. در انگلستان حدودا از هر هزار نوزاد یکی به این بیماری مبتلا میباشد، انواع نقص مادرزادی قلب شامل:
نقص دیواره قلبی (Septal defects)، این بیماری زمانی رخ میدهد که یک سوراخ بین بتن های قلب وجود دارد. این بیماری گاهی اوقات با نام سوراخ در قلب معرفی میگردد.
نقص انسداد (Obstruction defects)، این بیماری زمانی رخ میدهد، که جریان خون در دهلیزهای قلب کمی و یا بطور کامل بسته شده است.
بیماری قلبی سیانوتیک (Cyanotic heart disease)، بدلیل یک یا چند نقص در قلب اکسیژن کافی در بدن پمپاژ نمیشود.
نارسایی میترال (Mitral regurgitation)
نارسایی میترال که به نارسایی دریچه میترال و یا بی کفایتی میترال معروف است، زمانی رخ میدهد که دریچه میترال قلب بخوبی بسته نشده و باعث برگشت خون به قلب میشود. خون در افراد مبتلا به نارسایی دریچه میترال بخوبی در بدن پخش نشده و باعث میشود، فرد مبتلا احساس خستگی و از نفس افتادن کند.
آنژین (Angina)
آنژین که به آنژین صدری نیز معروف است، معرف بیماریای است که در آن اکسیژن کافی به قلب نمیرسد. هرچند از نظر فنی آنژین خودش یک بیماری نیست، اما خود یکی از نشانههای بیماری عروق کرونر میباشد، چرا که فقدان اکسیژن در اثر بسته شدن عروق کرونر بوجود میآید.
علائم بیماریهای قلبی
علائم بیماری قلبی به نوع بیماری قلبی بستگی دارد. در این بخش از مقاله علائم بیماریهای قلبی به تفکیک بیماری بیان شده است:
علائم بیماریهای قلبی ناشی گرفتگی رگهای خونی
تجمع رسوبات چربی در شریانها که به تصلب شرایین نیز معروف است میتواند به عروق خونی و عضله قلب آسیب برساند. تجمع چربی باعث باریک یا مسدود شدن رگهای خونی شده که درنهایت پیامدهایی نظیر درد قفسه سینه (آنژین صدری) و سکته قلبی را به دنبال دارد. علائم بیماری عروق کرونر ممکن است در مردان و زنان متفاوت باشد. بهعنوان مثال، درد قفسه سینه بیشتر در مردان بروز میکند اما در زنان علائم و نشانههای دیگری مانند تنگی نفس، حالت تهوع و خستگی مفرط دیده میشود. علائم و نشانههای بیماریهای عروق کرونر (گرفتی عروق) شامل موارد زیر است:
درد قفسه سینه، فشار و گرفتگی در قفسه سینه (آنژین صدری)
تنگی نفس
درد، بیحسی، ضعف یا سردی پاها یا دستها
درد در گردن، فک، گلو، قسمت فوقانی شکم یا پشت
سوزش قلب
گاهی علائم سکته قلبی تا زمان بروز حمله قلبی ظاهر نمیشوند و نمیتوان سکته قلبی را زودتر تشخیص داد. البته میتوان با انجام آزمایشات چکاپ منظم (ازجمله آزمایش CPK) و دورهای انواع بیماریهای قلبی را در همان مراحل اولیه تشخیص داد.
علائم بیماریهای قلبی ناشی از آریتمی قلب
در چنین بیماریهایی ضربان قلب ممکن است خیلی سریع، خیلی آهسته یا نامنظم باشد. علائم و نشانههای آریتمی قلبی شامل موارد زیر باشد:
احساس فشار در قفسه سینه
ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
ضربان قلب آهسته (برادی کاردی)
درد یا ناراحتی قفسه سینه
تنگی نفس
سبکی سر و سرگیجه
غش و از حال رفتن
علائم بیماری قلبی ناشی از نقایص مادرزادی
این نوع نقایص قلبی از بدو تولد وجود دارند. علائم و نشانههای بیماری قلبی در کودکان شامل موارد زیر است:
رنگ پوست و ناخن متمایل به آبی کمرنگ (سیانوز)
تورم در پاها، شکم یا نواحی اطراف چشم
تنگی نفس در زمان تغذیه و وزنگیری ضعیف نوزاد
معمولاً نقایص مادرزادی که وخامت کمتری دارند تا اواخر دوران کودکی یا بزرگسالی تشخیص داده نمیشود. علائم و نشانههای نقایص مادرزادی قلب که تهدیدکننده زندگی نیستند عبارتاند از:
تنگی نفس در حین ورزش یا فعالیت سنگین
خستگی سریع در حین ورزش یا فعالیت فیزیکی
تورم در دست و پا
علائم بیماری قلبی ناشی از آسیب عضله قلبی (کاردیومیوپاتی)
در مراحل اولیه کاردیومیوپاتی، ممکن است هیچ علامتی بروز نکند اما با بدتر شدن وضعیت، ظاهر شدن علائم زیر محتمل است:
تنگی نفس در حین فعالیت یا در حالت استراحت
تورم دست و پا
خستگی بیشازحد معمول
ضربان قلب نامنظم و تپش قلب
سرگیجه، سبکی سر و غش
علائم بیماری قلبی ناشی از عفونت قلبی (اندوکاردیت)
اندوکاردیت عفونتی است که پوشش داخلی قلب و دریچههای قلب (اندوکارد) را تحت تأثیر قرار میدهد. علائم و نشانههای عفونت قلب شامل موارد زیر است:
تب
تنگی نفس
ضعف و خستگی
تورم در پا و یا شکم
تغییرات در ریتم قلب
سرفه خشک یا مداوم
بثورات پوستی و لکههای غیرطبیعی
علائم بیماری قلبی ناشی از مشکلات دریچه قلب
قلب چهار دریچه دارد. چهار دریچه قلب با باز شدن منظم خود جریان خون را بهدرستی در قلب به حرکت درمیآورند. برای درست کار کردن، دریچه باید تا انتها بازشده و محکم هم بسته شوند تا نشتی و نارسایی نداشته باشند. انواع دریچه قلب عبارتاند از:
سهلتی
دریچه میترال
ریوی
دریچه آئورت
عوامل بسیاری میتوانند به دریچههای قلب آسیب برسانند و منجر به باریک شدن، نشت یا بسته شدن نامناسب (پرولپس) آنها شوند. بسته به اینکه کدام دریچه بهدرستی کار نمیکند، علائم و نشانههای بیماری دریچهای قلب عبارتاند از:
خستگی
تنگی نفس
ضربان قلب نامنظم
دست و پای متورم شده
درد قفسه سینه
غش و از حال رفتن
چه کسانی در خطر ابتلا به بیماریهای قلبی میباشند؟
هرچند خطر ابتلای مردان به بیماری های قلبی بیشتر از زنان است، بااینحال در هردو جنس بیماری قلبی اولین بیماری کشنده میباشد. افرادیکه در خانواده های سیگاری و چاق هستند، در خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری ها قرار دارند. سایر عوامل خطرزا شامل:
سن: افزایش سن خطر آسیبدیدگی عروق نظیر گرفتگی، ضعیف شدن جداره و ضخیم شدن عضله قلب را افزایش میدهد
جنسیت: بیماری قلبی در زنان عموما کمتر از مردان است.
سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی ابتلا به بیماری قلبی خطر دچار شدن به بیماری عروق کرونر را افزایش میدهد. اگر والدین در سنین پایین به بیماری قلبی مبتلا شده باشند (قبل از ۵۵ سالگی) این همبستگی قویتر خواهد بود
سیگار کشیدن: نیکوتین موجود در سیگار رگهای خونی را سفت کرده و مونوکسید کربن نیز به پوشش داخلی آنها آسیب میزند. چنین تغییراتی باعث مستعد شدن فرد به تصلب شرایین میشود. حملات قلبی در افراد سیگاری بیشتر از افراد غیرسیگاری است
رژیم غذایی نامناسب: رژیم غذایی سرشار از چربی، نمک، قند و کلسترول در بروز بیماریهای قلبی تأثیر مخربی دارد
فشار خون بالا: فشار خون کنترلنشده میتواند منجر به سفت و ضخیم شدن شریانهای بدن شود. چنین تغییراتی باعث باریک و غیرقابل انعطافشدن عروق شده و فرد مستعد به سکته قلبی میشود
سطح کلسترول بالا: سطوح بالای کلسترول خون میتواند خطر تشکیل رسوب چربی و تصلب شرایین را افزایش دهد
دیابت: دیابت خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش میدهد
چاقی: اضافه وزن و شاخص توده بدنی (BMI) بالا بهطور معمول بهعنوان یکی از عوامل خطر بیماریهای قلبی محسوب میشود
عدم تحرک: نبود ورزش در برنامه روزانه با بسیاری از انواع بیماریهای قلبی در ارتباط است
استرس: استرس و اضطراب مزمن از عوامل مخرب و آسیبزننده به شریانهای قلبی هستند
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: اگر دندانها و لثهها دچار عفونت شوند، میکروبها میتوانند پس از ورود به جریان خون، به قلب راه یافته و باعث اندوکاردیت شوند
تشخیص بیماریهای قلبی
به منظور تشخیص بیماریهای قلبی در ابتدا یک معاینه بالینی توسط پزشک انجام میشود و سپس سوالاتی در خصوص سابقه درمانی از فرد پرسیده میشود. آزمایشاتی که برای تشخیص بیماری قلبی تجویز میشوند بستگی به علائم و تشخیص پزشک دارد. رایجترین آزمایشهایی که برای تشخیص بیماریهای قلبی مورد استفاده قرار میگیرند به شرح زیر است:
الکتروکاردیوگرام (ECG): در آزمایش الکتروکاردیوگرام سیگنالهای الکتریکی قلب ثبت میشود. با این کار میتوان ریتمهای غیرطبیعی قلب را تشخیص داد
مانیتورینگ هولتر: هولتر یک دستگاه الکتروکاردیوگرام قابلحمل است که برای ثبت مداوم ریتم قلب، معمولاً بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت مورد استفاده قرار میگیرد
اکوکاردیوگرام: در این آزمایش غیرتهاجمی از امواج صوتی برای تولید تصاویر دقیق از ساختار قلب استفاده میشود
تست استرس (تست ورزش): در این آزمایش پارامترهایی مانند ضربان قلب و فشار خون برای بررسی عملکرد قلب در حین فعالیت ورزشی، ارزیابی میشود
کاتتریزاسیون قلبی: در روش کاتتریزاسیون یک لوله کوتاه در ورید یا شریان کشاله ران یا بازو قرار داده میشود. با استفاده از تصاویر اشعه ایکس ظاهرشده بر روی مانیتور، پزشک کاتتر را با دقت از داخل رگ عبور میدهد تا زمانی که به قلب برسد و گرفتگی عروق آشکار شود
سیتی اسکن (CT): در سی تی اسکن قلب، روی یک تخت در داخل یک دستگاه تصویربرداری دراز میکشید. یک دستگاه اشعه ایکس در داخل دستگاه در اطراف بدن شما میچرخد و تصاویری از قلب و قفسه سینه ثبت میکند
امآرآی قلبی (MRI): در این روش از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی تولیدشده برای ایجاد تصاویر دقیق از قلب استفاده میشود
آنژیوگرافی
درمان دارویی بیماری قلبی
این درمان شامل استفاده از داروهایی که به کاهش شدت بیماری و آسیب آن کمک میکند، میباشد. این داروها شامل:
داروهای کاهنده فشارخون
داروهای کاهنده تپش قلب
داروهای کاهنده کلسترول خون
داروهایی برای ثبات بخشیدن به ضربان قلب
داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون در عروق کرونر
داروهایی برای بهبود بخشیدن به پمپاژ خون در بدن فرد مبتلا به بیماری قلبی
سایر راههای درمان بیماری قلبی شامل آنژیوپلاستی، جراحی بای پس و یا سایر جراحی ها میباشد.
چگونه از بیماریهای قلبی پیشگیری کنیم؟
انواع خاصی از بیماری های قلبی، مانند نقص قلبی، قابل پیشگیری نیستند. با این حال، همان تغییرات سبک زندگی که می تواند بیماری قلبی شما را بهبود بخشد می تواند به شما در پیشگیری از آن کمک کند، از جمله:
سیگار نکشیدن
سایر شرایط سلامتی مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت را کنترل کنید.
در بیشتر روزهای هفته حداقل ۳۰ دقیقه در روز ورزش کنید.
از رژیم غذایی کم نمک و چربی اشباع شده استفاده کنید.
وزن سالم را حفظ کنید.
استرس را کاهش و مدیریت کنید.
بهداشت خود را خوب رعایت کنید.
________________________________________________________
مقالات دیگر