آب مروارید چیست؟

آب مروارید یا کاتاراکت به تیره و کدر شدن عدسی چشم ها (عدسی چشم در قسمت میانی کره چشم قرار دارد و وظیفه آن این است که باعث تمرکز نور بر روی شبکیه می شود) که ممکن است سبب تاری چشم و یا عدم وضوح دید که بیشتر در هنگام مطالعه و رانندگی و نیز دیگر امور روزانه است گفته می شود. متداول ترین نوع آب مروارید را می توان وابسته به سن که اکثرا افراد بالای 65 سال هستند تلقی کرد. کاتاراکت یا آب مروارید که از کاهش درجه شفافیت عدسی چشم ایجاد می شود، یک مسیر طبیعی از گذر زمان است که به دلیل افزایش سن این بیماری نیز افزایش پیدا می کند. عدسی چشم قسمتی از ساختمان چشم است که بسیار شفاف و بدون هیچ گونه رگی می باشد و با قطر تقریبی 9 میلی متر و نیز ضخامت 4 میلی متر است.

آب مروارید یا کاتاراکت چیست؟
شبکیه لایه ای ست حساس به نور در چشم که باعث دریافت پیام های بینایی می شود. در یک چشم سالم و طبیعی نور از عدسی عبور می کند و بر روی شبکیه متمرکز می شود که برای ایجاد یک تصویر دقیق عدسی چشم باید شفاف و به دور از کدری و تیرگی باشد. زمانی که عدسی شفافیت خود را از دست بدهد باعث اختلال در بینایی می شود که به این پدیده آب مروارید یا کاتاراکت می گویند. آب مروارید در مراحل اولیه که فقط بخش کوچکی از عدسی کدر می شود مشکلی را به وجود نمی آورد، اما در اکثر مواقع بخش بیشتری از عدسی درگیر می شود و باعث اختلال در بینایی می شود. سرعت پیشرفت آب مروارید در بین افراد مختلف می تواند متفاوت باشد و طی چند سال می تواند پیشرفت کند. اما سرعت پیشرفت آب مروارید در افراد جوان و یا افرادی که به دیابت دچار هستند بسیار زیاد است. نکته مهمی که وجود دارد این است که آب مروارید از یک چشم سرایت به چشم دیگر ندارد.

انواع آب مروارید
آب مروارید یا کاتاراکت انواع مختلفی دارد:

اولین نوع آن می تواند به دلیل افزایش سن باشد. که در گذر زمان، لنز سخت شده و شفافیت خود را از دست میدهد.

دومین نوع آب مروارید می تواند به دلیل وجود بیماری هایی چون دیابت و یا به دلیل مصرف داروهای کورتون دار(استروئيدی (كورتيكو استروئيدها))به وجود بیاید. که باید تحت درمان لیزر شبکیه و دیابت قرار گیرند.

سومین نوع آب مروارید یا کاتاراکت را می تواند بر اثر ضربه بر چشم نام برد که کاتاراکت ضربه ای نام دارد و در اکثر مواقع با گذر زمان و پس از سالها در فرد به وجود می آید.

چهارمین نوع آب مروارید را که می توان آب مروارید یا کاتاراکت مادرزادی نام برد. در این نوع آب مروارید کودک و آب مروارید نوزادان از زمان تولد یا در همان سنین کودکی به آب مروارید یا کاتاراکت نوزادی دچار می شود. در اکثر مواقع در این نوع کاتاراکت چشم، بینایی مختل نمی شود اما اگر اختلال به وجود آمد حتما باید چشم کودک را تحت عمل جراحی قرار داد.

پنجمین نوع آب مروارید را می توان به سابقه خانوادگی که به بستگان درجه اول و دوم اطلاق می شود بسط داد.

ششمین نوع آب مروارید را می توان به مدت زمان طولانی و بدون محافظ قرار گرفتن در مقابل نور آفتاب نام برد.

هفتمین نوع آب مروارید را می توان به سابقه جراحی یا بیماری های التهاب چشم نام برد.

هشتمین نوع آب مروارید را می توان به مصرف الکل و کشیدن سیگار اشاره کرد.

آب ‌مروارید چگونه بر بینایی شما تأثیر می گذارد؟ 
نور وارد چشم شما می‌شود و از عدسی عبور می‌کند. عدسی‌ چشم نور را روی شبکیه متمرکز می‌کند، که سیگنال‌های بصری را از طریق عصب‌ بینایی به مغز انتقال می‌دهد. کدرشدن عدسی به‌دلیل آب ‌مروارید منجر به تاری تصاویری می‌شود که می‌بینید. مشکلات چشمی دیگری نیز می‌توانند باعث تاری دید شوند اما آب ‌مروارید نشانه‌های مشخصه‌ای ایجاد می‌کند. 

نشانه های آب‌ مروارید

تاری دید
رایج‌ترین نشانه آب ‌مروارید دید تار تصاویر در هر فاصله‌ای است. ممکن‌است افراد دید خود را مه‌آلود، ابری یا غبارگرفته توصیف کنند. آب ‌مروارید در طول زمان بدتر می‌شود و نور کمتری به شبکیه می‌رسد. ممکن ‌است افراد مبتلا به آب ‌مروارید در شب به ‌سختی ببینند و رانندگی کنند. 

حساسیت به نور
حساسیت به نور یا نور زننده، نشانه دیگری از آب ‌مروارید است. ممکن ‌است سخت ‌باشد که فرد مبتلا به آب ‌مروارید در نور شدید خورشید ببیند. ممکن ‌است نورهای داخلی خیلی روشن به ‌نظر برسند یا ممکن‌ است به‌نظر برسد که هاله‌ای اطراف آنها وجود دارد. نور درخشان چراغ جلوی ماشینی که به سمت آنها می‌آید می‌تواند مشکلاتی در رانندگی در شب ایجاد کند. 

دوبینی
دوبینی یا دید دوگانه، هنگام نگاه کردن با یک چشم می‌تواند نشانه دیگری از آب ‌مروارید باشد. این حالت با دوبینی که از توازن نامناسب چشم‌ها به‌ وجود می‌آید، تفاوت دارد. دوبینی مشاهده ‌شده در آب ‌مروارید حتی زمانی که تنها از یک چشم نگاه می‌کنید هم اتفاق می‌افتد. 

تغییر رنگ
آب ‌مروارید بر مشاهده رنگ‌ها هم تاثیر می‌گذارد. برخی رنگ‌ها ممکن ‌است محوشده به ‌نظر برسند و ممکن ‌است اشیا سایه‌ای زرد یا قهوه ای داشته ‌باشند. ممکن ‌است در ابتدا این علامت دیده‌ نشود اما در طول زمان تمییز بین رنگ آبی و بنفش سخت خواهد شد. 

دید موقتی
پدیده‌ای که با نام دید موقتی شناخته می‌شود مشخصه دیگری از آب ‌مروارید است. دراین شرایط، آب ‌مروارید به ‌عنوان عدسی قوی تری عمل می‌کند که توانایی دید اشیا در مسافت نزدیک را به‌طور موقت بالا می‌برد. ممکن ‌است کسانی که قبلا به عینک مطالعه نیاز داشتند دیگر به‌آن نیازی نداشته ‌باشند. با این حال، از آنجایی که آب ‌مروارید با گذشت زمان بدتر می‌شود این پیشرفت موقت در دید نزدیک از بین می‌رود. 

تغییرات مکرر نمره عینک
اغلب افراد مبتلا به آب ‌مروارید تغییرات مداوم عینک یا لنز را نیاز دارند چرا که دید آنها در طول زمان کمتر می‌شود.

علل ایجاد  آب‌ مروارید کدامند؟
دقیقاً معلوم نیست چرا مردم به آب ‌مروارید مبتلا می‌شوند. پیری عامل ریسکی معلوم است. عوامل دیگری که در توسعه آب‌ مروارید نقش دارند به‌شرح ذیل هستند: 

سیگار کشیدن 
استفاده بیش ‌ازحد از نوشیدنی‌های الکلی 
دیابت 
آسیب به چشم 
استفاده بیش از حد از کورتیکواستروئید 
قرارگیری طولانی مدت در معرض نور خورشید یا تشعشع 

آب ‌مروارید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
آب ‌مروارید می‌تواند با معاینه چشم تشخیص داده‌ شود. معاینه چشم شامل آزمایش دید و معاینه چشم‌ها با استفاده از میکروسکوپ لامپ شکاف است. مردمک‌ها با قطره‌های چشمی خاصی گشاد می‌شوند تا دید بهتری از قسمت پشتی چشم شما به ‌دست آید که شبکیه و عصب بینایی در آن قسمت قرار دارند. 

آیا راهی برای پیشگیری از آب مروارید وجود دارد؟
همانطور که قبلا گفته شد شایعترین نوع آب مروارید نوع سنی میباشد (بیش از 70% موارد). در واقع آب مروارید یک پروسه طبیعی پیری است که از عوامل دیگر مانند نژاد، جنسیت، تغذیه، آب وهوا وغیره نیز تاثیر می پذیرد. تاکنون روش موثری برای پیشگیری از آب مروارید سنی شناخته نشده است. اما نمی توان نقش بعضی از عوامل را منتفی دانست. از این میان نقش نور ماوراء بنفش خورشید (ultraviolet یا باختصار UV) و بعضی از عوامل تغذیه ای در ایجاد زودرس آب مروارید بیشتر شناخته شده است. بنابراین استفاده از عینکهای آفتابی ویا کلاههای نقابدار مخصوصا در افرادی که مدت طولانی در معرض نور آفتاب قرار می گیرند، می تواند در پیشگیری نسبی آب مروارید موثر باشد.

همچنین ترک سیگار یا کاهش استعمال آن می تواند بسیار موثر باشد. نقش منفی الکل را نیز نمی توان ندیده گرفت. تغذیه خوب به همراه استفاده از میوه و سبزیجات و مواد غذایی که به اصطلاح سرشار از آنتی اکسیدان هستند، می تواند نقش نسبی در پیشگیری از آب مروارید داشته باشد.