بیماری پوستی گال چیست؟
بیماری پوستی گال چیست؟
گال یک بیماری پوستی است که توسط کنه گال به نام Sarcoptes scabiei ایجاد میشود که یک گونه کنه میکروسکوپی هشت پا است. این کنههای میکروسکوپی در صورت عدم درمان میتوانند ماهها روی پوست شما زندگی کنند. آنها در سطح پوست شما تکثیر میشوند و سپس برای تخمگذاری در آن فرو میروند. این امر باعث ایجاد بثورات قرمز و خارشدار روی پوست شما میشود.
گال یک بیماری مسری است و میتواند به راحتی از طریق تماس فیزیکی نزدیک، استفاده از لباس مشترک یا استفاده از رختخواب مشترک منتقل شود. این امر باعث میشود که شیوع بیماری در محیطهای نزدیک، مانند خانواده، گروه مراقبت از کودکان، کلاس مدرسه یا خانه سالمندان، سرعت بالایی داشته باشد.
اگرچه خارشتَک میتواند آزاردهنده باشد، اما معمولا به خوبی درمان میشود و میتوان با استفاده از تکنیکهایی، کنهها را از بین برد. درمان اغلب شامل داروهایی است که کنهها و تخمهای آنها را از بین میبرند. از آنجایی که جرب بسیار مسری است، پزشکان معمولاً درمان را برای افرادی که به طور مکرر با فرد مبتلا به گال در تماس هستند توصیه میکنند.
انواع بیماری گال
بیماری گال انواع مختلفی دارد که عبارتاند از:
پوسته دار(نروژی)
این نوع از گال در افرادی بهوجود میآید که مشکل ضعف سیستم ایمنی بدن دارند، در این نوع از گال قسمتهایی از بدن حالت پوستهای پیدا میکند. فرد مبتلا به گال پوستهدار ممکن است میلیونها کنه در پوست خود داشته باشد.
ندولار
گال ندولار اغلب در کودکان دیده میشود. در این افراد لکهای قرمز و قهوهای ناشی از گال بر سطح پوست آنها تا مدتی بعد از ازبین رفتن کنهها نیز دیده میشود.
تاول
این نوع از بیماری گال، معمولا با نوع دیگری از بیماریهای پوستی که در آن تاولهای پوستی دیده میشود، اشتباه گرفته میشود.
پوست سر
در گال پوست سر، کف سر دچار التهاب و پوسته پوسته شدن شده و ممکن است هیچ علامت دیگری به غیر از پوستههایی شبیه به پسوریازیس در کف سر مشاهده نشود.
علائم بیماری گال
شروع علائم جرب بسته به اینکه فرد قبلا در معرض کنه بوده یا نه متفاوت است. اولین باری که فرد در معرض کنه گال قرار میگیرد، ممکن است ۴ تا ۸ هفته طول بکشد تا علائم مشخص شوند. این بازه زمانی در هجومهای بعدی به طور قابل توجهی کوتاهتر است، زیرا سیستم ایمنی بدن سریعتر واکنش نشان میدهد. این دفعات بعدی ممکن است علائم بین ۱ تا ۴ روز مشخص شوند. طبق گفته medicalnewstoday، برخی از علائم خارِشَک عبارتاند از:
خارش: این عارضه اغلب در شب بدتر میشود و میتواند بسیار شدید باشد. خارش پوست یکی از شایعترین علائم گال است.
بثورات: هنگامی که کنه به داخل پوست فرو میرود، خطوط یا خطوط لانه ایجاد میکند که بیشتر در چینهای پوستی وجود دارند. این بثورات و دانه های پوستی ممکن است شبیه کهیر، نیش، برآمدگی، جوش یا تکههای پوسته پوسته باشند. همچنین ممکن است تاول نیز وجود داشته باشد.
زخم: زخمها در نواحی آلودهای که فرد پوست خود را خراش داده است، ایجاد میشوند. زخمهای باز میتوانند منجر به زرد زخم شوند که معمولاً در اثر عفونت ثانویه با استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد میشود.
پوستههای ضخیم: این علامت معمولا در گال نروژی به وجود میآید، زمانی که صدها تا هزاران کنه و تخم کنه در پوست و زیر پوست وجود دارند. این نوعِ بیماری، باعث ایجاد علائم شدید پوستی میشود.
اغلب، افراد مبتلا به گال نروژی، پوستههای خاکستری، ضخیم و متلاشی شده را تجربه میکنند. کنههایی که در پوستههای جدا شده زندگی میکنند میتوانند بیش از یک هفته بدون نیاز به تماس با انسان به دلیل غذای تهیه شده توسط خود پوسته، به زندگی ادامه دهند.
دلایل ابتلا به بیماری گال
این بیماری از هجوم کنههای هشت پای کوچکی اتفاق میافتد که برای شما قابل دیدن نیستند؛ اما اثرات نامطلوبی بر روی پوست ایجاد میکنند. این حشرات برای زندگی و تغذیه، پوست را سوراخ کرده و نوع ماده آنها در آنجا تخم گذاری میکند. ظهور لکههای قرمز خارش دار، در واقع واکنش بدن شما به هجوم این حشرات است. این حشرات با تماس مستقیم بین افراد جابجا میشوند؛ اما تماس پوستی تنها راه انتقال نیست بلکه آنها میتوانند از طریق مبلمان، لباسها و ملحفهها نیز جابجا شوند. وسایل و مکانهایی که افراد در آنها با یکدیگر در تماس نزدیک هستند نیز میتواند وسیله انتقال این انگل باشند. خارش شدید پوستی ناشی از بیماری گال ممکن است باعث آسیب پوستی و بروز عفونت های باکتریایی مثل زرد زخم شود. زرد زخم نوعی عفونت سطحی پوست است که در بیشتر موارد توسط باکتری استافیلوکوکی یا باکتری استرپتوکوکی به وجود می آید.
نواحی از بدن که درگیر گال میشوند
. مچ دست
. آرنج
. زیربغل
. نوک سینه
. آلت تناسلی
. کمر
. باسن
. نواحی بین انگشتهای دست
مسیر حرکت کنهها روی پوست گاهی ممکن است دیده شود که بهصورت خطوط بسیار باریک برآمده یا بیرنگ هستند. گال بسیار مسری بوده و میتواند بهراحتی شیوع پیدا کند. در مواردی نادر، عفونتهای باکتریایی ناشی از زخمهای گال میتوانند پیامدهای جدی به دنبال داشته باشند
عوارض احتمالی ناشی از گال
گال بسیار مسری بوده و میتواند بهراحتی شیوع پیدا کند. در مواردی نادر، عفونتهای باکتریایی ناشی از زخمهای گال میتوانند پیامدهای جدی به دنبال داشته باشند، مثل:
. بیماری مزمن کلیوی
. سپتیسمی، عفونت باکتریایی در خون
. بیماری قلبی
خارش مداوم ناشی از گال میتواند باعث بیخوابی شود
گال چگونه سرایت می کند و چه کسانی در معرض خطر آن قرار دارند؟
کنه ماده پس از تونل زدن در زیر پوست، تخمهای خود را در تونلی که ایجاد کرده است میگذارد. پس از بیرون آمدن از تخم، لاروها به سطح پوست حرکت میکنند و از طریق تماس فیزیکی نزدیک در سراسر بدن یا میزبان دیگری پخش میشوند.
انسان تنها گونهای نیست که کنهها بر آن تأثیر میگذارند. کنهها میتوانند سگها و گربهها را نیز تحت تاثیر قرار دهند. با این حال هر کدام از اینها، میزبان گونههای متفاوتی از کنه هستند. برای مثال انسان ممکن است واکنش پوستی خفیف و گذرا را در تماس با کنههای حیوانی تجربه کند و عفونت در مقیاس کامل در انسان با کنههای حیوانی نادر است.
گال بسیار مسری است و از طریق تماس مستقیم پوست به پوست یا استفاده از حوله، رختخواب یا وسایلی که آلوده به کنهها هستند، پخش میشود. به همین دلیل، افراد زیر در معرض خطر بیشتری برای آلوده شدن هستند:
کودکانی که به مهدکودک یا مدرسه میروند.
والدین یا مراقبان کودکان خردسال
بزرگسالان جوانی که نظر جنسی فعال هستند.
افرادی با چندین شریک جنسی
ساکنین مراکز مراقبت گسترده
بزرگسالان مسنتر
افراد با سیستم ایمنی ضعیف ، از جمله افراد مبتلا به HIV ، گیرندگان پیوند و سایرین که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف میکنند.
روش تشخیص بیماری گال
برای تشخیص بیماری گال، لازم است حتما به دکتر متخصص پوست و مو یا دکتر متخصص عفونی مراجعه شود زیرا به علت شباهت این بیماری، به برخی بیماریهای پوستی دیگر لازم است حتما فرد توسط پزشک معاینه شده و در صورت تشخیص پزشک به ابتلای بیماری گال و وجود این انگل در بدن، آزمایشات و نمونه برداریهایی از برخی قسمتهای پوست جهت تایید ابتلا فرد به بیماری گال و آغاز درمان وی انجام میشود. با انجام آزمایش جوهر که مختص به شناسایی این بیماری است، قسمتهایی از پوست که توسط این انگل سوراخ شده و تخم مایت در آن قرار گرفته است تشخیص داده میشود. این آزمایش به این صورت انجام میشود که پزشک مقداری جوهر بر قسمتی از پوست که احتمال آلودگی آن را میدهد، قرار داده و پس از پاک کردن آن، در صورت بهجا ماندن و نفوذ جوهر در سوراخهای ایجاد شده توسط انگل گال، تشخیص بیماری گال را میدهد.
درمان گال
درمان گال معمولاً شامل استفاده از پمادها و کرمها و لوسیونهای تجویزی میشود که مستقیماً روی پوست استفاده میشوند. داروهای خوراکی نیز برای درمان گال وجود دارند.
پمادها، کرمها و لوسیونها برای درمان گال
پزشک توصیه میکند داروها را شبها یعنی وقتی که مایتها بیشترین فعالیت را دارند مصرف کنید. شاید لازم باشد دارو را برای تمام قسمتهای پوست خود از گردن به پایین استفاده نمایید. صبح روز بعد میتوانید دارو را از روی پوست خود بشویید.
برخی از داروهای رایج برای درمان گال:
. کرم پرمترین 5 درصد
. لوسیون بنزیل بنزوات 25 درصد
. پماد سولفور یا گوگرد 10 درصد
. کرم کروتامیتون 10 درصد
. لوسیون لیندان 1 درصد
داروهایی برای خارش گال
پزشک ممکن است داروهای بیشتری برای تسکین ناراحتیهای پوستی ناشی از گال تجویز کند:
. آنتیهیستامینها مثل دیفنهیدرامین یا لوسیون پراموکسین برای کنترل خارش
. آنتیبیوتیک برای ازبینبردن عفونت ناشی از خاراندن و خراشیدن پوست
. کرمهای استروئید برای تسکین خارش و التهاب
در مواردی که گال شدید یا گسترده است ممکن است داروی قویتری تجویز شود. قرصی به نام ایورمکتین ممکن است به افراد با شرایط زیر توصیه شود:
. کسانی که بعد از درمان اولیه بهبودی حاصل نمیکنند
. کسانی گال نروژی دارند
. کسانی که گال بیشتر بدنشان را درگیر کرده است
درمان طبیعی گال
برخی از درمانهای سنتی گال میتوانند باعث عوارض ناخواستهای شوند، مثلاً:
. احساس سوزش در پوست
. قرمزی و تحریک پوست
. التهاب پوست
. بیحسی یا گزگز پوست
هر چند این عوارض معمولاً موقتیاند اما میتوانند آزاردهنده باشند.
درمانهای طبیعی رایج برای گال:
. روغن درخت چای
. آلوئهورا
. کرم کپسایسین
. عصارههای روغنی
. صابونها
پیشگیری از ابتلا به بیماری گال
برای پیشگیری از آلوده شدن به این بیماری و جلوگیری از انتقال آن به سایر افراد، از روشهای زیر استفاده کنید:
تمیز کردن تمامی لباسها و پارچهها: در ابتدا با استفاده از آب گرم و صابون، تمامی لباسها، حولهها و لوازم خواب (ملحفه، روبالشتی و...) خود را که در طول سه روز پیش از شروع درمان استفاده کردهاید را بشویید.
گرسنه نگه داشتن انگلها: یکی دیگر از کارهایی که میتوانید برای از بین بردن انگلها انجام دهید، این است که وسایلی که قادر به شستن آنها نیستید را در یک کیسه پلاستیکی قرار داده و آن را گره بزنید به طوری که هیچ راه نفوذی به داخل آن نباشد. پس از قرار دادن وسایل در کیسه پلاستیکی، آن را به مدت چند هفته در محلی دور از رفت و آمد قرار دهید. پس از گذشت چند روز، انگلهای موجود در وسایلتان، به دلیل نداشتن غذا و گرسنگی از بین خواهند رفت.
________________________________________________________
مقالات دیگر