بیماری سوزاک gonorrhea چیست؟

بیماری سوزاک gonorrhea چیست؟
بیماری سوزاک به انگلیسی gonorrhea، یکی از بیماری‌های مقاربتی شایع است. این بیماری هم آقایان هم خانم‌ها را درگیر می‌کند ولی در آقایان رایج‌تر است. عامل آن باکتری نایسریا گونوره است. این باکتری مناطق گرم و مرطوب بدن را هدف قرار می‌دهد، مانند:
    مجرای ادراری
    چشم‌ها
    گلو
    واژن
    آلت تناسلی مردان
    مقعد (راست‌روده)
    سیستم تناسلی خانم‌ها.
سوزاک اگر زود تشخیص داده شود به‌طور مؤثر قابل‌درمان است. اگر فرد درمان نشود، منجر به عوارض بلندمدت می‌شود. اگر موارد بالا را تجربه می‌کنید، می‌توانید بهتر است در کوتاه‌ترین زمان به دکتر متخصص عفونی مراجعه کنید.

علائم سوزاک
در بسیاری از موارد، عفونت سوزاک هیچ گونه علائمی با خود به همراه ندارد. با این وجود علائم می توانند بسیاری از نواحی بدن را تحت تأثیر قرار دهند، اما معمولاً در دستگاه تناسلی خود را نشان می دهند.
سوزاک دستگاه تناسلی
علائم و نشانه های عفونت سوزاک در مردان موارد زیر را شامل می شود:
    ادرار دردناک
    ترشحات چرکی از رأس آلت تناسلی مردانه
    درد یا تورم در یک بیضه
علائم و نشانه های عفونت سوزاک در زنان شامل موارد زیر است:
    افزایش ترشحات واژینال
    ادرار دردناک
    خونریزی واژینال در حدفاصل عادات ماهیانه، به عنوان مثال، پس از مقاربت واژینال
    درد شکم یا لگن
سوزاک در سایر نقاط بدن
سوزاک می تواند این نواحی از بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد:
    رکتوم. علائم و نشانه های آن شامل خارش مقعد، خروج ترشحات چرکی از رکتوم، لکه های خونی به رنگ قرمز روشن بر روی دستمال توالت و تلاش برای انجام اجابت مزاج هستند.
    چشم ها. سوزاکی که چشم را تحت تأثیر قرار می دهد می تواند منجر به ایجاد درد چشم، حساسیت به نور و ترشحات چرکی از یک یا هر دو چشم شود.
    حلق. علائم و نشانه های عفونت حلق ممکن است شامل گلو درد و تورم عقده های لنفاوی در گردن باشد.
    مفاصل. آلوده شدن یک یا چند مفاصل به باکتری ها (آرتریت عفونی) ممکن است با گرم و قرمز شدن، متورم شدن و دردناک شدن شدید مفاصل متأثر، به خصوص در زمان حرکت همراه باشد.

راه‌های انتقال بیماری سوزاک چیست؟
بیماری سوزاک از طریق رابطه‌ی جنسی واژینال، مقعدی و رابطه‌ی اورال یا دهانی قابلیت انتقال دارد. اما پرهیز از روابط جنسی پرخطر می‌تواند تا حد زیادی راه انتقال را محدود کند. به این صورت که روابط جنسی به یک نفر محدود باشد و در رابطه‌ی جنسی حتماٌ از کاندوم استفاده شود.
انتقال سوزاک از طریق مایع منی یا ترشحات واژینال است، بنابراین علاوه بر ارتباط جنسی، آلوده بودن دست به مایعات جنسی و تماس آن با چشم می‌تواند موجب درگیر شدن چشم به سوزاک نیز شود.
اما تماس‌های معمولی مانند عطسه، سرفه، بوسیدن، بغل کردن یا دست دادن نمی‌تواند موجب انتقال سوزاک شود. بنابراین نباید نگران استفاده از سرویس بهداشتی مشترک با فرد مبتلا یا تماس با لوزام فرد مبتلا باشید.
کسانی که مبتلا به بیماری سوزاک می‌شوند، در دوران نهفتگی که هنوز علائم بیماری در آن‌ها آشکار نشده است می‌توانند بیماری را به دیگران انتقال دهند. بنابراین لزوم بروز علائم سوزاک دلیل محافظت در روابط جنسی نیست و حتی در صورت ارتباط با فردی که علائم بیماری ندارد باز هم باید مسائل بهداشتی رعایت شود.
باکتریمی سیستمی یا انتشار عفونت از راه خون موجب بروز علائم مانند درد عضلانی، درد مفصل و التهاب پوستی می‌شود.

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سوزاک هستند؟
    کسانی که در روابط جنسی از کاندوم یا محافظ دندان استفاده نمی‌کنند.
    کسانی که شرکای جنسی متعدد دارند.
    در صورت ارتباط جنسی با کسی که شرکای جنسی متعدد دارد، فرد مبتلا به بیماری سوزاک می‌شود.
    کسانی که رفتارهای پر خطر مانند مصرف الکل، مواد مخدر و مواد روان‌گردان دارند.
    زنان قبل از سن ۲۵ سالگی در معرض ابتلا به سوزاک هستند.
    در مردان همجنسگرا خطر ابتلا به سوزاک بالا است.

انواع سوزاک کدامند؟
بر اساس محل آناتومیک، سوزاک را می‌توان به سه زیر گروه عفونت ادراری – تناسلی، خارج تناسلی و گنوکوکی تقسیم کرد. در جدول زیر به بررسی بعضی از آن‌ها پرداختیم:
    مقعد (مخرج): علائم شامل خارش مقعد، ترشحات چرک مانند و لکه‌های خون روشن روی دستمال توالت است.
    چشم‌ها: می‌تواند باعث سوزاک خفیف و درد چشم، حساسیت به نور و ترشحات چرک مانند از یکی یا هر دو چشم شود.
    سوزاک حلق، گلو و سوزاک دهانی: می‌تواند شامل درد گلو و ورم غدد لنفاوی گردن شود. درمان گلودرد سوزاک دهانی با آنتی‌بیوتیک و شربت صورت می‌گیرد.
    مفاصل: اگر یک یا چند مفصل با باکتری آلوده شوند، مفصل آلوده ممکن است متورم، گرم، قرمز و دردناک بشود، خصوصا در حین حرکت.
   سوزاک تناسلی: هر فرد فعال جنسی ممکن است به سوزاک تناسلی مبتلا شود. در صورت بروز نشانه‌هایی مانند سوزش در هنگام ادرار، زخم‌های غیر معمول یا بثورات پوستی باید رابطه جنسی را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید.
    سوزاک واژن: درد یا حساسیت در ناحیه تحتانی شکم، خونریزی بین قاعدگی، پریودهای شدیدتر و خونریزی بعد از رابطه جنسی از علائم آن هستند.

عوارض سوزاک
عدم درمان سوزاک می تواند عوارض جانبی مهمی مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
    ناباروری در زنان. سوزاک می تواند در رحم و لوله های رحمی کسترش یافته و بیماری التهابی لگن (PID) را در پی داشته باشد. PID می تواند منجر به زخم شدن لوله ها، تشدید عوارض حاملگی و ناباروری زنان شود. PID مستلزم درمان فوری است.
    ناباروری در مردان. سوزاک می تواند منجر به ملتهب شدن مجاری کوچک و پیچ خورده واقع در بخش پشتی بیضه ها که مجاری اسپرم در آن قرار دارد (لوله اپیدیدیم) (التهاب اپیدیدیم) شود. اپیدیدیمیت درمان نشده می تواند ناباروری مردان را در پی داشته باشد.
    عفونتی که به مفاصل و مناطق دیگر بدن گسترش می یابد. باکتری عامل سوزاک می تواند از طریق جریان خون انتشار یافته و سایر نواحی بدن از جمله مفاصل را آلوده کند. تب، بثورات، زخم های پوستی، درد مفاصل، تورم و سفتی پیامدهای احتمالی هستند.
    افزایش خطر ابتلا به HIV ایدز. ابتلا به سوزاک ، فرد را برای ابتلا به عفونت ناشی از ویروس نقص ایمنی بدن (HIV)، که منجر به ایدز می شود، مستعدتر می سازد. افرادی که هم به بیماری سوزاک، و هم به HIV مبتلا هستند، براحتی می توانند هر دو بیماری را به شرکای خود منتقل کنند.
    عوارض در نوزادان. کوری، زخم های واقع بر روی پوست سر و عفونت از جمله عوارضی هستند که در نوزادانی که در زمان تولد، از مادرانشان سوزاک می گیرند، مشاهده می شود.

چگونه می توانم بدانم که سوزاک دارم یا خیر؟
شما نمی توانید صرفا با تکیه بر اوضاع و احوالتان و وضعیت ظاهری سلامتی خود با اطمینان بگویید که سوزاک دارید یا خیر، بلکه همانند همه بیماری های مقاربتی ها، تنها راه مطمئن اطلاع از این موضوع آزمایش است.
همچنین اگر رابطه جنسی محافظت نشده داشته اید یا فردی مبتلا به سوزاک رابطه جنسی داشته اید (حتی اگر علائمی از عفونت نمی بینید)، انجام آزمایش سوزاک ایده خوبی است. به طور کلی ، افرادی که از نظر جنسی فعال هستند ، باید حدوداً یک بار در سال از نظر ابتلا به بیماری های مقاربتی - از جمله سوزاک - آزمایش شوند. اگر باردار هستید، در اولین ویزیت دوران بارداری خود درخواست آزمایش سوزاک بدهید. خوشبختانه آزمایش سوزاک معمولاً بسیار آسان و بدون درد است.

راه‌های تشخیص سوزاک چگونه است؟
پزشکان برای تشخیص سوزاک از راه‌های مختلفی استفاده می‌کنند.
    تست ادرار برای تشخیص عفونت ادرای و باکتری‌های مجاری ادراری برای تشخیص سوزاک استفاده می‌شود.
    نمونه گیری از ترشحات یک تست تشخیص سوزاک است. برای انجام تست سوزاک باید با استفاده از سواب از ترشحات آلت تناسلی یا مقعد یا حلق بیمار نمونه تهیه شود و مورد بررسی قرار بگیرد. نمونه‌گیری از مایع مفصلی یا خون فرد مبتلا و بررسی آن یکی دیگر از تست‌های سوزاک است.
    کشت باکتری یکی دیگر از تست‌های تشخیص سوزاک است. در این روش نمونه تهیه شده از بیمار در محیط و شرایط مطلوب قرار می‌گیرد و در صورت رشد باکتری‌های بیشتر و گسترش آن‌ها احتمال ابتلا به سوزاک تایید می‌شود.

روش های درمانی بیماری سوزاک چه هستند؟
بزرگسالان مبتلا به سوزاک معمولا با آنتی بیوتیک درمان می‌شوند. اگرچه این باکتری در حال حاضر مقاومت بالایی نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها پیدا کرده است اما همچنان یکی از بهترین راه‌های درمانی به حساب می‌آید. سایر روش‌های درمانی نیز شامل درمان‌های خانگی و گیاهی هستند که هنوز نتیجه قابل استنادی از آن‌ها به دست نیامده است.
درمان سوزاک دهانی: درمان عفونت‌های دهان سخت‌تر از عفونت‌های تناسلی یا مقعدی است، اما می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب که توسط پزشک تجویز می‌شود، آن را درمان کرد.
روش درمان سوزاک پروستات: بیمارانی که مشکوک به بیماری عفونی در پروستاتت هستند، معمولا با یک دوز سفتریاکسون عضلانی و مصرف دو هفته داکسی سایکلین تحت درمان قرار می‌گیرند.
درمان سوزاک مقعدی: اولین روش درمانی آن، آنتی‌بیوتیک است. هنگامی که سفتریاکسون کمک‌کننده نباشد، داروهای جایگزین استفاده خواهند شد. اگرچه دارو عفونت را متوقف می‌کند، اما آسیب دائمی ناشی از بیماری را ترمیم نمی‌کند.
روش درمان سوزش سوزاک: اگر علائم سوزش و خارش داشته باشید، معمولاً بعد از چند روز درمان دارویی بهبود پیدا می‌کنید، اگرچه ممکن است دوره نقاهت آن تا ۲ هفته طول بکشد تا هر گونه درد در لگن یا بیضه‌ها به طور کامل از بین برود.
بهترین قرص و آنتی بیوتیک برای درمان بیماری سوزاک
برای درمان این بیماری از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC) برای بیماری سوزاک، درمان با تزریق آنتی‌بیوتیک آزیترومایسین خوراکی را پیشنهاد می‌کند. درمان سوزاک با سفتریاکسون نیز توصیه می‌شود.
اگر فرد به آنتی‌بیوتیک‌های سفالوسپورین مثل سفتریاکسون حساسیت داشته باشد پزشک موارد زیر را توصیه می‌کند:
    جمی فلوکساسین یا تزریق جنتامایسین
    قرص آزیترومایسین ۵۰۰ خوراکی
    داروی داکسی سایکلین
درمان گیاهی و درمان خانگی سوزاک
درمان سوزاک خانگی (مانند درمان سوزاک با عسل و درمان سوزاک با سیر) یا استفاده از داروهای بدون نسخه برای این عارضه وجود ندارد. هرکسی که احساس کند علائمی برای این بیماری دارد باید حتماً به متخصصین جراحی کلیه، مجاری ادراری و تناسلی (اورولوژی) مراجعه کند تا قرص سیپروفلوکساسین جهت درمان سوزاک و درمان سریع سوزاک را تعیین کند.

پیشگیری از سوزاک
برای کاهش خطر ابتلا به سوزاک باید موارد زیر را رعایت کنید:
    استفاده از کاندوم در صورت برقراری رابطه جنسی. پرهیز از رابطه جنسی مطمئن ترین راه برای پیشگیری از سوزاک است؛ اما در صورت تمایل برای برقراری رابطه جنسی، در هر نوع تماس جنسی شامل مقاربت جنسی مقعدی، دهانی یا واژینال، از کاندوم استفاده کنید.
    محدود کردن شمار شرکای جنسی. برقراری ارتباط تک زوجی که در آن هریک از طرفین هیچ گونه رابطه جنسی با افراد دیگر ندارند می تواند خطر ابتلا را کاهش دهد.
    اطمینان یافتن از انجام آزمایش های مربوط به عفونت های مقاربتی. قبل از برقراری رابطه جنسی، آزمایش دهید و نتایج آزمایش را به یکدیگر اطلاع دهید.
    از برقراری رابطه جنسی با شخصی که به نظر می رسد به عفونت مقاربتی ابتلا دارد، بپرهیزید. در صورتی که شریک جنسی شما نشانه یا علائم عفونت مقاربتی مانند سوزش ادراری یا بثور یا درد در ناحیه ی تناسلی دارد، از برقراری رابطه جنسی با وی اجتناب کنید.
    بطور منظم غربالگری سوزاک را انجام دهید. انجام غربالگری سالانه برای زنان دارای رابطه جنسی با سن کمتر از ۲۵ سال، و زنان مسن تری که در معرض خطر عفونت هستند، توصیه می شود. این مسئله زنانی که دارای شریک جنسی جدید هستند، بیش از یک شریک جنسی دارند، شریک جنسی آن ها با افراد دیگر در ارتباط است، یا شریک جنسی آن ها به عفونت مقاربتی مبتلا است، را نیز شامل می شود. انجام غربالگری منظم برای مردان همجنسگرا و شرکای آن ها نیز توصیه می شود.
برای پیشگیری از ابتلای مجدد، تا بهبودی کامل یا رفع علائم در خود یا شریک جنسی تان از برقراری رابطه جنسی خودداری کنید.

________________________________________________________

مقالات دیگر