معرفی تخصص ارتودنسی

تخصص ارتودنسی چیست؟
واژه‌ی ارتودنسی از دو کلمه ارتو به معنای دندان و دنسی به معنای مرتب کردن دندان‌ها گرفته شده و این شاخه‌ی دندانپزشکی تخصص ویژه‌ای در اصلاح ناهنجاری‎‌های فک و دندان داشته و با استفاده از ابزار، دستگاه‌ها و تجهیزات مختلف با تکنولوژی‌های خاص (بریس‌ها، براکت‌ها، ریتینرها و...) به چینش صحیح دندان‌ها، قرار گیری دندان‌ها در موقعیت و جایگاه اصلی خود و همچنین هم ردیف بودن آن‌ها با یکدیگر کمک می‌کند.

وظایف متخصص ارتودنسی
    از بین بردن فواصل بیش از حد بین دندان‌ها
    تراز کردن بخش‌های فوقانی دندان و تیپ کردن دندان‌ها
    صاف کردن انحرافات دندانی و بهبود وضعیت دندان‌ها
    جلوگیری از سایش دندان‌ها
    اصلاح ناهنجاری‌ها از جمله دیپ بایت، اوربایت، آندربایت، کراس بایت، اپن بایت، اورجت و...

ارتودنسی دندان برای چه کسانی است؟
تقریباً همه می‌توانند از ارتودنسی سود ببرند. اما برخی از افراد بیش از دیگران به درمان نیاز دارند. بسیاری از افراد به دلیل بهبود ظاهر لبخند خود به دنبال درمان ارتودنسی هستند. اما علاوه بر مزایای زیبایی، ارتودنسی عملکرد جویدن را بهبود می‌بخشد و سلامت دهان و دندان را بهتر می‌کند. در ادامه می‌توانید با مواردی که لازم است از ارتودنسی استفاده شود، آشنا شوید.
    اوربایت (Overbite) یا زمانی که دندان‌های بالایی شما جلوتر از دندان‌های پایینی شما قرار می‌گیرد.
    آندربایت (Underbite) یا زمانی که دندان‌های پایین شما جلوتر از دندان‌های بالایی قرار دارند.
    زمانی که دندان‌ها به دلیل فضای کم فک روی هم قرار گرفته‌اند.
    دندان‌های نامنظم و کج
    دندان‌های چرخیده
    دندان‌های نهفته (که به‌طور جزئی یا کامل در استخوان فک شما گیر کرده‌اند)

عوارض دندان‌های نامرتب
تمیز کردن و رعایت بهداشت دندان‌های نامرتب که به درستی روی یکدیگر قرار نمی‌گیرند بسیار مشکل است و همین امر احتمال خراب شدن زودهنگام دندان‌ها و بروز بیماری‌ها و ناراحتی‌های دهان و دندان را افزایش می‌دهد. علاوه بر این نامرتب بودن دندان‌ها اغلب فشار زیادی را بر ماهیچه‌های مخصوص جویدن وارد کرده و همین امر باعث بروز سر درد، سندروم tmj و حتی درد گردن، شانه و کمر می‌شود. ضمن اینکه دندان‌های نامرتب که در جای خود قرار ندارد باعث ایجاد ظاهری ناخوشایند شده و همین امر فرد را می‌آزارد.

فواید ارتودنسی
نحوه قرار گرفتن دندان‌های شما روی هم تاثیر بسزایی بر سلامت دهان و دندان شما دارد. با بهبود نحوه برخورد دندان‌های بالا و پایین، می‌توانید خطر ابتلا به بسیاری از مشکلات سلامت دهان از جمله پوسیدگی، بیماری لثه و سایش بیش از حد و فرسایش دندان‌ها را کاهش دهید. ارتودنسی در کنار زیباتر کردن ظاهر دندان‌ها می‌تواند به سلامت دندان و لثه‌های شما نیز کمک کند. فواید ارتودنسی عبارت‌اند از:
    بهبود عزت‌نفس
    بهبود عملکرد دندان‌ها از جمله جویدن بهتر و تلفظ و گفتار واضح‌تر
    کاهش خطر پوسیدگی دندان به دلیل جمع‌آوری ذرات غذا بین دندان‌ها
    کاهش خطر آسیب لثه و ضربه ناشی از اوربیت و مال اکلوژن
    دستیابی و حفظ لبخند زیبا و سالم
    رفع مشکلات مربوط به فک

تفاوت ارتودنتیست با دندان پزشک
دندانپزشک پزشکی است که با چندین قسمت از صورت کار می‌کند. نواحی تمرکز شامل دهان، فک، دندان، لثه و اعصاب است. ارتودنتیست‌ها در بخش تخصصی‌تری از این رشته کار می‌کنند. اولویت آنها مرتب کردن زاویه قرارگیری دندان است. به زبان ساده، همه ارتودنتیست‌ها دندانپزشک هستند اما تعداد کمی از دندانپزشکان ارتودنتیست هستند.

تخصص ارتودنسی چند سال است؟
این رشته مانند سایر رشته‌های دندانپزشکی نیاز به تخصص، دانش و کسب مهارت‌های خاص و لازم را دارد، فردی که می‌خواهد به عنوان یک ارتودنتیست شناخته شده و فعالیت کند، باید دوره‌های عمومی دندانپزشکی و همچنین دوره‌های تخصصی را بگذراند. به طور کلی یک ارتودنتیست باید بعد از اتمام دوره ۶ ساله‌ی دندانپزشکی عمومی، حدود ۳ الی ۴ سال دوره تخصصی ارتودنسی را در دانشگاه طی کند. می‌توان گفت حدود ۱۰ سال طول می‌کشد، تا فرد به رتبه متخصص ارتودنسی دست یابد و بتواند به این عنوان فعالیت کند.

دروس تخصصی ارتودنسی
واحدهای درسی تخصصی ارتودنسی عبارتند از:
سال اول (تخصص در علوم پایه): گذراندن واحدهای تخصصی بیومکانیک ارتودنسی و یا تکنیک‌های دستگاه‌های متحرک، دروس عملی مربوط به ارتودنسی ثابت و تایپودنت، واحدهای تخصصی فوتوگرافی، ارتودنسی، تکنیک‌های دستگاه‌های ثابت، مدیریت درمان ارتودنسی و همچنین آغاز درمان‌های ارتودنسی بالینی و انجام ارتودنسی عملی روی بیمار
سال دوم: گذراندن آموزش ارتودنسی تخصصی، پروتزهای دندانی، پریودنتیکس، رادیولوژی دهان (فک و صورت)، ارتودنسی کودکان و...
سال سوم: گذراندن واحدهای آموزشی کنترل بالینی بیماران، ریتنشن و ریلپس، ارائه پایان‌نامه و اتمام درمان بیمارانی که از اواخر سال اول مورد پذیرش و تحت درمان آن‌ها قرار گرفته‌اند.

درآمد متخصص ارتودنسی
تخصص ارتودنسی در سال 2022 جز 100 شغل پر درآمد آمریکا بوده است و در رتبه سوم قرار دارد. یک ارتودنتیست در آمریکا سالانه حدود 265 هزار دلار معادل 6.9 میلیارد تومان درآمد دارد.
در ایران درآمد سالانه ارتودنتیست‌ بسته به موقعیت شهری و توانایی و حرفه آن حدود 3.5 میلیارد تومان است.