طب سوزنی چیست؟

طب سوزنی چیست؟
طب سوزنی با نام انگلیسی Acupuncture یک روش درمان چینی است. در این روش درمان سنتی، سوزن‌هایی خیلی باریک و ریز در نقاط مختلف بدن بر روی سطح پوست قرار می‌گیرند. هدف اصلی از این روش درمانی سنتی، برطرف کردن درد در نواحی مختلف بدن است. طب سوزنی نوعی درمان مکمل است که شامل قرار دادن سوزن‌های بسیار نازک در بدن است. پزشکان برای درمان مسائل مختلف سلامتی، سوزن‌ها را در مکان‌ها و اعماق مختلف وارد می‌کنند.

طب سوزنی چگونه انجام می‌شود؟
در اولین قرار ملاقات، پزشک در مورد وضعیت سلامتی‌تان با شما صحبت خواهد کرد و سپس بدن شما را برای مناطقی که به طب سوزنی واکنش نشان می‌دهند، بررسی می‌کند. متخصص طب سوزنی سوزن‌ها را به نقاطی از پوست در سراسر بدن شما وارد می‌کند.
سوزن‌ها استریل، یکبار مصرف و به نازکی موی انسان هستند. متخصص، سوزن‌ها را در اعماق مختلف، از کمتر از سانتی متر تا چند سانتی متر وارد می‌کند. سوزن‌ها برای چند دقیقه یا تا 30 دقیقه داخل آن قسمت می‌مانند.

طب سوزنی چگونه عمل می کند؟
در این طب چینی انرژی که در بدن شما جریان دارد “چی” نامیده می‌شود. پزشکان چینی معتقدند اختلالات “چی” باعث ایجاد عدم تعادل در انرژی بدن شما شده و منجر به بیماری می‌شود. هدف برخی از انواع طب سوزنی ایجاد تعادل مجدد چی با سوزن‌هایی است که نقاط طب سوزنی (نقاط مشخص) را در سراسر بدن شما لمس می‌کند. صدها نقطه طب سوزنی در بدن شما در امتداد 14 نصف النهار اصلی وجود دارد که به آنها کانال‌های حامل انرژی نیز می‌گویند.
سوزن‌ها سیستم عصبی مرکزی و سیستم ایمنی بدن را تحریک می‌کنند، بنابراین:
    به یک بیماری یا علامت واکنش نشان می‌دهید.
    بدن خود را مجدداً متعادل می‌کنید.
    مواد شیمیایی طبیعی مانند اندورفین، مسکن‌های طبیعی بدن و انتقال‌دهنده‌های عصبی، مواد شیمیایی که تکانه‌های عصبی را کنترل می‌کنند، آزاد می‌کنید.
اطبا چینی این روش درمانی را بر پایه انرژی‌ها انجام می‌دهند. آن‌ها معتقدند که انرژی چه در داخل و چه در خارج از بدن، در مسیرهایی با نام کانال در حال رفت آمد است. حال اگر به هر دلیلی قسمتی از این کانال‌ها مسدود و یا بلوکه شود، انرژی دیگر نمی‌تواند در گذر باشد و در نتیجه درد در آن ناحیه ظاهر می‌شود. پس با فرو کردن سوزن‌ها در آن قسمت از بدن، کانال انرژی از حالت گرفتگی و مسدود بودن خارج شده و در نتیجه، درد تسکین پیدا می‌کند.
عقاید در زمینه طب سوزنی متفاوت است. خیلی از اطبا به خصوص پزشکان جوامع غربی، طب سوزنی را بر پایه انرژی‌ها انجام نداده و آن‌ها به نورون‌ها و یا اعصاب اعتقاد دارند. به گفته این پزشکان، با ورود سوزن به نواحی مختلف بدن، با برخورد سوزن‌ها به اعصاب در آن ناحیه، ماهیچه و بندها تحریک شده و از این طریق، درد در آن ناحیه کاهش می‌یابد.

آیا درمان با طب سوزنی درد دارد؟
ممکن است با هر سوزن یک سوزش کوچک احساس کنید. طب سوزنی دردناک‌تر از احساسی که هنگام دریافت واکسن یا خون‌گیری دارید، نیست. سوزن‌های طب سوزنی جامد و بسیار نازک‌تر از سوزن‌های طبی هستند؛ آنها توخالی نیستند.
سوزن‌ها ممکن است برخی از احساسات عضلانی مانند درد مبهم یا سوزن سوزن شدن را ایجاد کنند. زمانی که احساس سنگینی یا بی‌حسی شدید می‌کنید، پزشک از شما می‌خواهد که گزارش دهید. این احساسات معمولاً به این معنی است که درمان مؤثر است.
طب سوزنی یک اثر آرام بخش دارد، بنابراین بهتر است بعد از هر جلسه به خانه بروید. اگر این امکان وجود ندارد، سعی کنید قبل از رانندگی، 5 تا 10 دقیقه استراحت کنید. پزشک شما ممکن است به شما پیشنهاد دهد که بعد از هر جلسه یک یا دو روز استراحت کنید.

انواع طب سوزنی
طب سوزنی با توجه به خاستگاه آن که در کدام کشور باشد و همچنین با توجه به روش انجام آن، انواع مختلفی خواهد داشت. در ابتدا خاطر نشان کردیم که این روش سنتی یک روش درمانی از کشور چین است، اما در خیلی دیگر از کشورهای شرق آسیا، مانند کره، تایوان، ژاپن و… نیز پیشینه‌ای طولانی دارد. پس یکی از روش‌های تقسیم بندی طب سوزنی بر اساس کشور ابداع کننده آن است و بر همین اصل، دسته‌های مختلفی هم چون موارد زیر را برای آن در نظر می‌گیرند:
    طب سوزنی کره جنوبی
    طب سوزنی کره شمالی
    طب سوزنی ویتنام
البته انواع دیگری مربوط به دیگر کشورها و حتی کشورهایی غربی که امرزه عقیده ی فراوانی بر این روش درمانی سنتی پیدا کرده اند، وجود دارد. تفاوت در هر کدام از این روش‌ها به نوع سوزن‌هایی که استفاده می‌شود و نحوه استفاده از آن‌ها بر می‌گردد. البته باید گفت تقسیم بندی‌های دیگری نیز برای طب سوزنی وجود دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
    روش طب سوزنی سنتی چینی (TCM)
    طب سوزنی پنج عنصری
    روش درمانی سوزنی گوش
    طب سوزنی الکتریکی
    روش سوزنی پوست سر
    طب فشاری
    طب سوزنی پزشکی (مربوط به جوامع غربی)
    طب سوزنی اجتماعی (اشاره به درمان‌های گروهی و جنبش هواداران این روش درمانی در جوامع مختلف)
همان طور که مشاهده کردید، بر اساس زادگاه طب سوزنی و طریقه انجام کار و همچنین نوع سوزن‌هایی که استفاده می‌شود، انواع مختلفی از این روش درمانی سنتی که عموماً به عنوان یک روش درمانی چینی در نظر گرفته می‌شود را می‌توان بر شمرد.

فواید طب سوزنی
روش درمانی طب سوزنی نیز مانند هر روش درمانی دیگر، فواید و مضرات خاصی را خواهد داشت که در این قسمت برآنیم که چندی از فواید فراوان این روش درمانی را برشماریم:
    کاربرد این روش برای گستره‌ای عظیم از بیماری‌ها
    روشی کاملاً طبیعی بدون دخالت هیچ گونه ماده شیمیایی
    بدون نیاز به عمل جراحی و بیهوشی
    زمان بر نبودن و انجام شدن آن در چند دقیقه
    قابلیت ترکیب شدن با سایر روش‌های درمانی
    روشی کاملاً مناسب و کاربردی برای جایگزین شدن با انواع مسکن‌ها
    و…

مضرات و خطرات طب سوزنی
و اما همانند هر روش درمانی دیگر، مضراتی برای طب سوزنی نیز می‌توان در نظر گرفت. اگر چه که خیلی از این مضرات نادر بوده و امکان روی دادن آن‌ها نزدیک به صفر است؛ اما در هر حال باید از وجود آن‌ها مطلع بود. نکته دیگری که در این زمینه اهمیت دارد این است که همان طور که از گذشته تا به امروز گفته اند، باید کار را به کاردان سپرد! بدین معنا که باید حتماً برای درمان به روش طب سوزنی، نزد فرد متخصص این کار بروید تا جوانب منفی آن تا حد ممکن کاهش یافته و نزدیک به صفر شود. برخی از این مضرات عبارتند از:
    امکان آلوده بودن سوزن‌ها و ایجاد انواع عفونت‌ها که برای پیشگیری از این عارضه به شما شدیداً توصیه می‌کنیم نزد پزشک متخصص در مکان‌های درمانی امن حاضر شوید.
    امکان شکستن سوزن در بدن و ایجاد جراحت
    تداخل داشتن با داروهای رقیق کننده خون؛ بنابراین اگر از این داروها مصرف می‌کنید تا حد امکان از این روش درمانی پرهیز کنید.
    احتمال ایجاد خون ریزی، کبودی و زخم در محل استفاده از سوزن‌ها
    تداخل با انواع اختلالات خون ریزی که ممکن است در فرد بیمار وجود داشته باشد.
    امکان وارد کردن آسیب به ریه‌ها؛ در صورتی که در نواحی مربوط به قفسه سینه و یا ناحیه بالایی پشت، از سوزن‌ها استفاده شود.

موارد استفاده طب سوزنی
روش درمانی سنتی طب سوزنی در درمان گستره‌ای عظیم از انواع بیماری‌ها نقش بسیار مهمی را بازی می‌کند. در ادامه چندی از این بیماری‌ها که این روش می‌تواند در از بین بردن کامل و یا بخشی از آن‌ها مؤثر باشد را نام می‌بریم:
    درمان دردهای دیسک گردن و دیسک کمر
    درمان آسیب‌های ناشی از سکته مغزی
    دردهای ناشی از قاعدگی در خانم‌ها
    دردهای مربوط به خشکی ماهیچه‌ها و مفاصل
    دردهای ناشی از انواع آرتروز
    درمان درد دندان و لثه
    درمان اعتیاد به مواد مخدر
    کاهش دردهای ناشی از زایمان
    درمان انواع زانو دردها
    رفع چاقی
    زیبایی پوست و صورت
    لیفت و فرم دهی سینه

چند وقت یکبار باید طب سوزنی انجام دهیم؟
تعداد جلسات درمان طب سوزنی به وضعیت شما، شدت آن و نحوه پاسخ‌دهی بدن شما بستگی دارد. اکثر مردم هفته‌ای یک بار جلسه درمان انجام می‌دهند و برخی دیگر بسته به مدت زمان ماندگاری اثرات، کمتر یا بیشتر. متخصص طب سوزنی برنامه‌ای را که برای شما مناسب است توصیه می‌کند.
ممکن است در درمان اول یا دوم از مزایای کامل طب سوزنی بهره مند نشوید. اگر تصمیم دارید این روش را امتحان کنید، باید حداقل پنج جلسه درمانی برای آن انجام دهید.

________________________________________________________

مقالات دیگر